Poród dużego dziecka to temat bardzo często dyskutowany na forach internetowych i wśród kobiet. Bardzo często słyszę, że ktoś miał cesarkę bo nie dała radę urodzić dziecka, które było duże. Równie często słyszę rady, że przy dużym dziecku powinno się od razu wykonywać cesarskie cięcie. A jak to wygląda naprawdę?
Duże dziecko nie znaczy duży problem
Zacznijmy od tego, że tak naprawdę nie da się dokładnie oszacować wielkości dziecka dopóki się ono nie urodzi. Z jednej strony badanie USG jest w tym zakresie bardzo niedokładne i w dużej mierze szacowanie wielkości dziecka zależy od umiejętności lekarza i jakości sprzętu. Z drugiej strony duża waga dziecka nie znaczy, że będzie ono relatywnie duże, bo od wagi ważniejsze są wymiary (obwód główki, barki itp).
Dodatkowo zdecydowana większość kobiet jest stworzona do tego, by rodzić swoje dzieci bez względu na ich wielkość. Nawet jeżeli kobieta pozornie wygląda na drobną i z wąska miednicą, nie znaczy to, że będzie miała problemy przy porodzie. Pod koniec ciąży i podczas samego porodu miednica się zmienia, więzadła się poluźniają. Samo dziecko przeciskając się przez kanał rodny zmienia swój kształt i wielkość. Część krwi zostaje w łożysku, główka zmienia swój kształt, dziecko rotuje. Wszystko to, aby jak najbardziej optymalnie dziecko mogło się urodzić.
Ryzyko związane z dużym dzieckiem
Największym ryzykiem przy porodzie dużego dziecka jest wiedza o tym, że dziecko może być duże. Brzmi dziwnie?
Lekarze mają tendencję do wręcz straszenia kobiet dużymi dziećmi. Dzięki temu szybciej uzyskają zgodę na wcześniejszą indukcję porodu, zgodę na inne ingerencje w poród czy nawet na cesarskie cięcie. Przy tym przy większości porodów nie robi się nic, aby pomóc dziecku urodzić się naturalnie.
A teraz jakie faktycznie komplikacje mogą się zdarzyć przy dużych dzieciach:
Dystocja barkowa
Chyba najczęściej omawiana komplikacja położnicza powtarzana czasami jak mantra. Dystocja to nic innego jak zaklinowanie się dziecka w kanale rodnym na barkach (głowa wyszła, ale barki jeszcze zostały). Może mieć poważne konsekwencje. Co mówią o tym badania naukowe?
Otóż faktycznie dystocja barkowa zdarza się częściej u dużych dzieci:
- 6% dzieci z wagą powyżej 4 kg
- 14% dzieci z wagą powyżej 4,5 kg
- 0,6% dzieci z wagą poniżej 4 kg
Chociaż badania naukowe wskazują, że ogólna liczba dzieci jest podobna, ale statystyka się różni, bo mniej rodzi się dzieci większych niż mniejszych.
Porażenie splotu ramiennego
To konsekwencja występująca przez dystocję barkową, aczkolwiek nadal w niewielkim procencie przypadków.
Występuje w przypadkach dystocji:
- 6,7% dzieci z masą urodzeniową powyżej 4 kg,
- 14,5% dzieci z masą urodzeniową powyżej 4,5 kg,
- 0,65% dzieci z masą urodzeniową poniżej 4 kg,
Co to oznacza? dokładnie to, że jeżeli w grupie 1000 dzieci z masą urodzeniową powyżej 4 kg, 60 z nich miało dystocję barkową, to 4 dzieci będą miały porażenie splotu ramiennego. Z czego tylko 15 % może doznać trwałego uszczerbku na zdrowiu. I analogicznie.
Na 1000 dzieci, które ważyły ponad 4,5 kg, 140 dzieci będzie miało dystocję barkową z czego 20 dzieci może doznać porażenia splotu ramiennego a z tego 15 %(3 dzieci) dozna trwałego uszczerbku na zdrowiu.
Śmierć
Dziecko również może umrzeć w konsekwencji zaklinowania się w kanale rodnym, aczkolwiek jest to bardzo rzadkie ryzyku. Badania naukowe wskazują na ok 1-1,5% śmiertelności dzieci z dystocją. Czyli, jeżeli mamy grupę 1000 dzieci z wagą urodzeniową powyżej 4,5kg, 140 z nich miało dystocje, to 1-2 dzieci może umrzeć. *
Co to znaczy duże dziecko?
Przy odpowiedzi na to pytanie dochodzimy do sporych rozbieżności. Niektórzy badacze uważają, że duże dzieci to te, których waga urodzeniowa jest ponad 4 kg. Inni uważają, że duże dzieci to te powyżej 4,5 kg. Są jeszcze dzieci tzw. „ekstremalnie duże”, które mają ponad 5 kg wagi przy urodzeniu.
Według badań naukowych jest większe prawdopodobieństwo urodzenia dużego dziecka gdy kobieta:
- ma cukrzycę (normalną lub ciążową jednak ma to związek z wysokim stężeniem cukru we krwi, jeśli cukrzyca nie jest unormowana),
- miała nadwagę lub otyłość przed ciążą,
- wcześniej urodziła już duże dziecko,
- genetycznie ona i/lub jej partner są więksi,
- ma wysoki wiek,
Podoba Ci się to, co piszę?
Jak rodzić duże dziecko?
Poród większego dziecka może trwać trochę dłużej. Dlatego cierpliwość i danie kobiecie czasu ma tu kluczowe znaczenie.
Bardzo ważne również są pozycje zwłaszcza w II fazie porodu, czyli podczas wypierania dziecka. Należy umożliwić kobiecie pozycje wertykalne (z resztą jak i przy wszystkich innych porodach). Położna również powinna mieć wiedzę na temat zmian pozycji i ich wpływu na pozycję dziecka. Zdarzyć się może, że dziecko zaklinuje się barkami (ta komplikacja zdarza się również przy mniejszych dzieciach). W takiej sytuacji położna powinna znać pozycje, które umożliwią dziecku urodzenie się.
Przy dużych dzieciach również „ochrona krocza” jest bardzo ważnym aspektem porodu. Stosujemy tutaj w tym celu pozycje wertykalne, powolne wypieranie dziecka oddechem, spokój, czas i ciepłe okłady na krocze.
Tego typu zabiegi powodują, że poród dużego dziecka nie stanowi realnego problemu dla kobiety.
Duże dziecko nie oznacza:
- konieczności cesarskiego cięcia,
- konieczności nacięcia krocza lub pękania krocza w dużym stopniu,
- zaklinowania się dziecka, konieczności użycia vacuum czy kleszczy,
- niemożności urodzenia go naturalnie,
Kobiety są w stanie rodzić duże dzieci bez uszczerbku na zdrowiu. Wystarczy im to tylko umożliwić.
* Więcej odnośnie badań naukowych na temat dużego dziecka znajdziecie u Rebecci Dekker – KLIK
Dostaniesz e-book "Ochrona krocza przy porodzie"
